عمل بایپس معده با نام لاتین Gastric bypass یک روش جراحی است که برای درمان بیماری‌های چاقی انجام می‌شود. این نوع جراحی برای کسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به شیوه معمول نمی‌توانند لاغر شوند و چاقی برای آنها جدای از مشکلات مربوطه٬ بیماری‌های خطرناکی را به همراه دارد.

 


عمل بایپس معده چیست؟

در این عمل مسیر عبور غذا از مری به روده کوتاه می‌شود، که به همین علت واژه «بای پس» که به معنای میانبر زدن است، به کار می‌رود. در این عمل جراح کیسه کوچکی از معده که حجم آن یک بیستم حجم معده اصلی است را درست کرده و مسیر روده را تغییر داده و به این کیسه کوچک می دوزد.

در نتیجه غذا وارد قسمت اعظم معده و حدود یک متر از روده باریک نمی‌شود و بلافاصله از مری وارد کیسه کوچک معده و بعد مدت کوتاهی وارد روده می‌شود.

 

این امر نه تنها باعث سیری زودرس می‌شود، بلکه جذب مواد غذایی رو هم حدود ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. این عمل دارای فواید و عوارضی است که تمامی افراد قبل از انجام به آن، باید آشنایی کاملی داشته باشند.

 

انواع عمل بایپس معده

 

عمل بای‌پس معده، خود شامل چندین تکنیک جراحی است:

بای پس معده کلاسیک
مینی بای پس
ساسی بایپس
سادی بایپس


نحوه انجام عمل جراحی بای پس معده

 

این جراحی را می‌توان به دو صورت جراحی باز یا جراحی لاپاراسکوپیک (از طریق دستگاه لاپاراسکوپ و ایجاد چند برش کوچک) انجام داد. در این جراحی قسمتی از معده که در زیر ناحیه کاردیا (محل اتصال مری به معده) قرار دارد برمی‌دارند و قسمتی از روده کوچک را به آن وصل می‌کنند (یا به اصطلاح علمی آناستوموز می‌دهند)

اندازه‌هایی که برای این اتصال در نظر گرفته می‌شود بستگی به BMI (شاخص توده بدنی) فرد دارد. در عمل بای‌پس معده٬ با ایجاد محدودیت در ابعاد معده و هم با ایجاد تغییرات در میزان جذب مواد غذایی (سوء جذب) و کاهش میزان جذب کالری، باعث کاهش وزن می‌گردد.
عمل بایپس معده مناسب چه کسانی است؟

این عمل مناسب کسانی است که شاخص توده بدنی‌شان بزرگتر یا برابر با ۳۵ باشد. این افراد معمولا بالای ۳۰ کیلوگرم اضافه وزن دارند.

افرادی که بیماری دیابت نوع دو یا بیماری‌های متابولیک دارند و شاخص توده بدنی آنها بزرگتر یا مساوی با ۳۳ است می‌توانند این عمل را انجام دهند.
در واقع، باید بدانید وزن افرادی که داوطلب این عمل می‌شوند بسیار بالاست و با رژیم یا ورزش نتوانسته‌اند، وزن خود را کاهش دهند.


مزایای عمل بای پس معده

 

با اینکه شاید انجام عمل بای پس معده به نظر سخت برسد اما به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های درمان چاقی شناخته شده است.
در زیر مهم‌ترین مزایای بای پس معده را بیان کرده‌ایم.
درمان بیماری‌هایی مانند:
ریفلاکس معده به مری.
بیماری ها و نارسایی قلبی.
گرفتگی عروق و سکته‌های قلبی و مغزی.
دیابت نوع ۲.
نازایی.
کلسترول بالا.
فشار خون بالا.
آپنه خواب.
کاهش وزن سریع و بهبود سلامت و وضع جسمانی برای افرادی که بی ام ای آنها بسیار بالا است.
مقدار مواد غذایی را محدود می‌کند و جذب مواد غذایی را ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهد.
احتمال بازگشت چاقی بعد از چندین سال حدود ۱۰ درصد است که ازین نظر نیز از اسلیو بهتر است.
سطح سوخت و ساز بدن به دلیل کاهش وزن بالا می‌رود.


نسبت به دیگر عمل‌های لاغری نتیجه بخش‌تر است و اصلی‌ترین روش درمان دیابت نوع دوم به شمار می‌آید.
با کاهش وزن، مصرف داروی‌های ناشی از عوارض چاقی کمتر می‌شود و با انجام ورزش‌های منظم و رژیم غذایی می‌توانید سریعاً به وزن ایده آلتان برسید.


مشکلات مفاصل و اختلالات تنفسی مثل آپنه خواب از بین می‌رود و به دلیل رسیدن به اندام متناسب، اعتماد به نفس‌تان افزایش می‌یابد.

 

عوارض عمل بای پس معده

عوارض عمل بای پس معده به ویژه وقتی این جراحی توسط فلوشیپ متبحر لاپاروسکوپی و جراحی چاقی انجام شود، کمتر از دو درصد می‌باشد.

احتمال عوارض کوتاه مدت آن مثل خونریزی، نشتی، آمبولی ریه مشابه جراحی اسلیو می‌باشد اما برخی عوارض بلند مدت مثل فتق داخلی و انسداد روده و همچنین زخم‌های گوارشی در محل دوخت‌و‌دوز معده به روده مختص بایپس روده بوده و در اسلیو دیده نمی‌شود اما احتمال آن بسیار پایین است.

احتمال انسداد روده اگر تکنیک جراحی مناسب باشد، بسیار پایین و کمتر از یک درصد است.

زخم‌های گوارشی بیشتر در افرادی که مسکن‌هایی از خانواده بروفن مصرف می‌کنند یا سیگار و قلیان استعمال می‌کنند، دیده می‌شود.

 

کم کردن عوارض عمل بایپس معده

 

برای کم کردن عوارض عمل بای‌پس معده؛ حتما به مراقبت‌های بعد از عمل‌ توجه کنید و پایبند باشید. و اینکه ابتدا در انتخاب پزشک و جراحتان دقت کرده و حتماً توصیه‌های او را، چه قبل و چه بعد از عمل به طور دقیق اجرایی کنید.

 

عمل مینی بای پس معده چیست؟

عمل مینی بای پس معده چیست، در پاسخ به این سوال باید گفت، اسم صحیح این جراحی بایپس تک آناستوموز معده یا بای‌پس امگا لوپ هست، که در این روش کیسه باریک و بلندی از معده به وسیله منگنه‌های تیتانیومی از قسمت بزرگ معده جدا شده و حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ سانت روده باریک به این کیسه دوخته می‌شود به نحوی که غذا وارد قسمت اعظم معده و روده بایپس شده نمی‌شود ولی هیچ قسمتی از معده یا روده از بدن خارج نمی‌شود و این روش بیشتر از طریق کاهش جذب باعث کاهش وزن می‌شود.

قبل انجام این روش مثل بایپس کلاسیک باید آندوسکوپی انجام شود و اگر مشکلاتی مثل زخم معده یا دوازدهه یا عفونت معده وجود دارد، قبل جراحی درمان شود و در صورتیکه این مشکلات قابل درمان نباشد روش دیگری مثل اسلیو انتخاب شود.


مزایای مینی بای پس

 

اولین و بزرگترین مزیت مینی بای‌پس، اینکه نتایجی مشابه و چه بسا قوی‌تر از بای‌پس کلاسیک در کاهش وزن و درمان دیابت دارد.

مزیت دوم اینکه در مینی بر خلاف کلاسیک روده‌ها در یک نقطه دست‌کاری و به معده دوخته می‌شود، پس در نتیجه زمان این جراحی و دستکاری روده‌ها نسبت به بایپس کلاسیک کمتر بوده و ریکاوری و بهبودی سریعتر حاصل می‌شود.

چون زمان جراحی کوتاه‌تر است در افراد با سن بالاتر که تحمل بیهوشی طولانی مدت ندارند، گزینه مناسبی است.

سومین مزیت اینکه خطر فتق داخلی روده‌ها در مینی بای‌پس بسیار پایین است.

مزیت بعدی اینکه در صورت نیاز به آسانی می‌توان معده و روده را با همان روش لاپاروسکوپی به حالت اولیه قبل جراحی مینی بایپس بازگرداند.

درمجموع می‌توان مزایای این عمل را اینچنین برشمرد؛

بیشترین میزان کاهش وزن بین جراحی‌های لاغری.
کمترین میزان عود مجدد چاقی نسبت به سایر روش ها.
تاثیر بیشتر بر عوارض چاقی نظیر دیابت نوع ۲ و چربی خون.
در افراد ریزه خوار و کم تحرک نتیجه خوبی دارد.


در صورت رعایت دستورالعمل‌ها و توصیه‌های انجام شده٬ نتایج خیلی خوبی دارد.

با توجه به این که تنها آناستوموز (اتصال) معده به روده در جراحی مینی بایپس با طول بیشتر از ۳/۵ سانتی متر زده می‌شود، بنابراین امکان گشاد شدن معده در دراز مدت نسبت به اسلیو معده کم‌تر است.


نکته

 

عمل بایپس و مینی بایپس معده٬ هر دو روش‌هایی از جراحی لاغری هستند که در کنترل و کاهش وزن٬ درمان و جلوگیری از برخی بیماری‌ها موثر هستند. اما این به این معنی نیست که یک جراحی بر عمل دیگر ارجحیت دارد. هر عمل مناسب یک بیمار خاص است که با شرایط او سازگار باشد.


معایب عمل مینی بای‌پس معده

 

این روش جراحی معایب به‌خصوصی ندارد، مگر اینکه در موارد نادر فرد دچار عوارض ناشی از جراحی شود.

در ۸ تا ۱۰ درصد افرادی که مینی بایپس می‌شوند، ریفلاکس صفراوی در خواب ممکن است دیده شود که اگر غذا خوردن با خوابیدن لااقل دو ساعت فاصله داشته باشد، این مشکل برطرف می‌شود.

در طولانی مدت اگر بیمار غذاهای پروتئینی به میزان مناسب مصرف نکند، ممکن است درجائی دچار سو تغذیه شود.

 

نقاهت و مراقبت بعد از عمل

 

زمان عمل جراحی مینی بای پس معده مشابه اسلیو بوده و بین ۴۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد.
کمتر از ۵ درصد بیماران بعد از عمل شاید به مدت یک شب نیاز باشد در ICU بستری شوند.

بیش از ۹۵ درصد بیماران بعد از یک شب بستری (فردای روز عمل) مرخص می‌شوند؛ حتی بیمارانی که در ICU بستری شدند.

در عمل بای پس معده سوند ادراری (سوند فولی) گذاشته نمی‌شود.

در بیماران مابعد از عمل بای پس معده درن گذاشته شده و فردای جراحی قبل از ترخیص درن کشیده می‌شود.

تمام بیماران ۲ ساعت بعد از ورود به بخش تشویق به راه رفتن می‌شوند.

در کل درد بعد از عمل به خوبی کنترل می‌شود و اکثر بیماران مسکن کمتری نسبت به آنچه تجویز می‌شود، نیاز دارند واصولا نیازی به پمپ درد نیست.
اکثر بیماران ۱ هفته بعد به مدرسه یا کار بر می‌گردند.

 

در ۲ تا ۴ هفته اول ضعف و خستگی طبیعی می‌باشد ولی با تغییر غذا به رژیم به پوره بعد از هفته دوم، بتدریج بدن تطابق پیدا کرده و سطح انرژی به سطح قبلی بر می‌گردد.

شما از فردای جراحی پیاده روی و ۴ هفته بعد از جراحی بهتر است ورزش هوازی را شروع کنید.

ورزش سطح انرژی شما را به شدت افزایش می‌دهد و به روند کاهش وزن و تناسب اندام شما کمک می کند..

 

عمل بای پس کلاسیک چیست؟

 

عمل بای پس کلاسیک جراحی‌ای است که اغلب افراد با شنیدن عبارت جراحی چاقی به یاد آن خواهند افتاد، اما بای‌پس کلاسیک تنها یکی از انواع جراحی‌های چاقی به‌شمار می‌رود.

در طول انجام عمل بایپس کلاسیک معده، معده به کیسه‌های بالایی و پایینی تقسیم می‌شود.

تغییرات محسوسی نیز در روده کوچک صورت می‌گیرد.

با ایجاد تغییر در این دو عضو، میزان کالری دریافتی از هر وعده غذا توسط معده و روده محدود می‌شود.

کسی که تحت عمل جراحی بای پس کلاسیک قرار می‌گیرد، معده‌اش کالری کمتری را حین هضم غذا جذب می‌کند.

بنابراین کاهش وزن حاصل از بای پس کلاسیک ناشی از سوء جذب کالری است.

 

سخن آخر

 

این قبیل جراحی‌ها برای همه مناسب نیست و قبل از تصمیم‌گیری و انجام این عمل‌ها بهتر است حتماً با پزشک متخصص مشورت شود. اضافه وزن در کنار آزار ظاهری، به سلامت بدن آسیب جدی وارد می‌کند پس بهتر است با انتخاب سبک زندگی سالم تلاش کنید تا وزنتان را در شرایط ایده‌آل قرار دهید.

ما برای درمان این بیماری و انجام این عمل دکتر حامد عطاردی فلوشیپ و فوق تخصص جراحی چاقی را به شما معرفی می‌کنیم.

 

منبع: مقاله های سبگ زندگی